Rok 1928

Druga dekada XX wieku to szalone czasy wolności i zabawy. Po czterech długich latach, wyniszczającej wojny totalnej, świat rzucił się wir zmian i nieograniczonej swobody. Skończyła się epoka wielkich mocarstw i nastał nowy porządek polityczny i społeczny. Powstały nowe państwa, zmieniły się granice. Upadły stare rządy i monarchie, a ich miejsce zajęły nowe. Ale zmiany dostrzec można było także na ulicach, niemal wszystkich europejskich miast. Coco Chanel definitywnie uwolniła kobiety od długich, ciężkich krynolin i zapierających dech w piersiach gorsetów. Ubrała je w krótkie, proste sukienki i odsłoniła ponętne nogi w jedwabnych pończochach. Król fryzjerów Antoni Antoine Cierplikowski, obciął je na krótko stwarzając ponadczasową „chłopczycę”, która stała się symbolem buntu przeciw skostniałym normom społecznym i obyczajowym epoki wiktoriańskiej. Zza oceanu przybyła do Europy Czarna Perła - Josephine Baker. Równie egzotyczna, co ekstrawagancka. Przywiozła ze sobą jazz i geparda, z którym przechadzała się po paryskich ulicach. W kawiarniach i na dancingach królował swing i czarnoskóre big-bandy. Sztuka znowu żyła awangardą, buntem i skandalami. Bohema z Montparnassu miała nową muzę i królową - Kiki. Jej ciało malowali, rzeźbili i fotografowali wszyscy wielcy artyści. Na arenie literackiej pojawiły się wielkie kobiety swojej epoki, Gertrude Stein i Virginia Wolf, a na ekranach kinematografów królowali Marlena Dietrich, Greta Garbo i Charlie Chaplin. Wielki świat się bawił, gdy we wrześniu 1928 roku, w swoim zabałaganionym laboratorium, Aleksander Fleming przez przypadek odkrył penicylinę. Prowadzono też badania nad działaniem promieni Rentgena i podstawami mechaniki kwantowej. A dzięki skonstruowaniu aparatu małoobrazkowego fotografia stała się dostępna nawet amatorom. W Polsce zachłyśniętej wolnością zaczęły powstawać plany szklanych domów. Po 123 latach niewoli odradzało się życie kulturalne i społeczne. Polskie elity bawiły się w kawiarniach i na rautach. W polskim kabarecie debiutował Mieczysław Fogg, a swoje największe przeboje śpiewały w tym okresie Hanka Ordonówna i Zula Pogorzelska. Rok 1928 to w polskiej polityce nadal przepychanki między sanacją a endecją, między zwolennikami silnej władzy marszałka Piłsudskiego a obrońcami demokracji z różnych stronnictw, od radykalnej lewicy poprzez socjalistów, do narodowej demokracji. Świat stał już niemal na progu wielkiego kryzysu finansowego, a w Niemczech i Włoszech naziści szykowali się do przejęcia władzy. Większość ludzi żyła jednak dniem powszednim, nie przywiązując wagi do wielkiej polityki. 14 stycznia 1928 na stadionie Cracovii wystąpił indyjski fakir Ben-Kuro, który miał zostać zakopany w trumnie na 24 godziny, jednak już wkrótce trzeba go było odkopać gdyż zaczął się dusić. Pokaz hinduskiej magii okazał się blagą, a fakir przebranym Polakiem z Pomorza. 28 marca tego samego roku weszło w życie rozporządzenie o zmianie odcienia czerwieni na fladze Rzeczypospolitej z karmazynu na cynober. 31 lipca w Amsterdamie Halina Konopacka zdobyła dla Polski pierwszy złoty medal olimpijski. We wrześniu zainaugurowano pierwszy wyścig Tour de Pologne, a kościół katolicki usunął z przysięgi małżeńskiej fragment zobowiązujący kobietę do posłuszeństwa mężowi. W grudniu powstają linie lotnicze LOT. A już dwa lata później polskie samoloty latają do Bukaresztu, Aten i Bejrutu W takim świecie, w środę 26 grudnia 1928 roku przychodzi na świat Janka Nietupska. Jej matka to Regina z domu Radomska, żona oficera wojska polskiego kapitana Juliana Nietupskiego. Po czterech latach małżeństwa Janina jest ich pierwszym, wyczekanym dzieckiem. Mieszkają w przydziałowym mieszkaniu wojskowym na Śródce, ale Julian już planuje budowę domu na nowej ulicy Winogrady tuż przy stokach poznańskiej cytadeli. Jak wszyscy młodzi ludzie, rodzice małej Janiny, są szczęśliwi, mają plany i liczą na to, że przyszłość przyniesie tylko to, co dobre.